Όταν το πλέξιμο ήταν ανδρική τέχνη

Σήμερα σπάνια βλέπεις κάποιον να πλέκει. Οι γιαγιάδες, οι πιο πιθανοί ύποπτοι, βγάζουν εφημερίδες ή περιοδικά από την τσάντα τους, αντί για τα κουβάρια του μαλλιού, καθώς περιμένουν το τραίνο ή το λεωφορείο. Και τα ακουστικά αφθονούν στις νεότερες γυναίκες. Το μόνο άτομο που ξέρω να πλέκει δημόσια είναι ένας άνδρας. Και παρόλο που φαίνεται να αγνοεί την κριτική, οι φίλοι του τείνουν να δικαιολογούν αυτό που γενικά είναι παραδεκτό σαν περίεργη και ανάρμοστη συμπεριφορά.
Όταν ήμουν στο δημοτικό σχολείο, κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου, όμως, όλοι έπλεκαν -συμπεριλαμβανομένων και του διευθυντή, του δάσκαλου, και όλης της ποδοσφαιρικής ομάδα. Πλέκαμε τετράγωνα 9 ιντσών, τα οποία κάποιος άλλος τα ένωνε για να κάνει κουβέρτες και κασκώλ για του Βρεττανούς στρατιώτες. "Πλέκοντας για την Βρεττανία", ονομαζόταν. Οι ξύλινες βελόνες ήταν μεγάλες και χονδροκομμένες, δεν κάναν για τίποτε άλλο. Ήταν μια μηχανική ενασχόληση δυο καλή-δυο ανάποδη, όπως το να βοηθάς στο κοτέτσι ή να φτυαρίζεις το χιόνι. Αλλά ήταν καιρός πολέμου τότε, έτσι όλοι κάναμε επιπλέον πράγματα.
Στον τοίχο της βιβλιοθήκης του σχολείου υπήρχε κρεμασμένη μια φωτογραφία με τα γήπεδα που είχαν φυτρώσει με στάχυα την εποχή του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Δεν είχαμε χρεωθεί όπλο, ούτε διδαχτήκαμε να πυροβολούμε ή να περματάμε με βηματισμό όπως οι πατεράδες μας. Το Περλ Χάρμπορ ήταν μερικούς μήνες μακριά, και δεν είχαμε προετοιμαστεί να κάνουμε τίποτε ακόμη.
Μερικά αγόρια είχαν παθιαστεί και έπλεκαν τεράστια μονοκόματα κασκώλ 12 ιντσών για τον εαυτό τους. Αλλά οι περισσότεροι ήμασταν ευχαριστημένοι να ξεπετάξουμε 1-2 τετράγωνα τη φορά και να πετάξουμε το πλεκτό στον κάδο. Δεν ξέρω ποιός προμήθευε το μαλλί.
Δεν θεωρούσα πλέξιμο αυτό που κάναμε. Φαινόταν τόσο άτσαλο σε σύγκριση με αυτό που έκανε η «θεία» Μάργκαρετ, η δεύτερη γυναίκα του παππού μου. Μια κομψή διαζευγμένη στην ηλικία της μητέρας μου, ήταν η πλέκτρια της οικογένειας – γνωστή για την ικανότητα της να φτιάχνει τον αστράγαλο μιας κάλτσας βλέποντας ταινία στο σινεμά. Έπλεκε δικά της σχέδια για τους άνδρες της οικογένειας. Ποτέ δεν έφτιαχνε απλά ένα ζευγάρι κάλτσες, μονόχρωμες. Αν χρησιμοποιούσε ένα χρώμα, τότε θα υπήρχαν πλεξούδες να αναρριχώνται στα πλάγια, όπως τα φασόλια γύρω από έναν πόλο, ή κάποιο άλλο σχέδιο.
Οι περισσότερες από τις κάλτσες της αποτελούνταν από πολλά χρώματα: γκρι και κίτρινα καρώ πάνω σε ένα μαύρο πεδίο ήταν το σχέδιο που έκανε για μένα. Μερικές είχαν εικόνες επάνω: βάρκες, καπέλα, ένα ποτήρι με ένα άχυρο και ένα κεράσι πάνω. Όταν φορούσες αυτές τις κάλτσες, ήξερες ότι έιχες κάτι εξαιρετικό και πρόσεχες να τις κρατάς ίσιες. Για να μην σακκουλιάζουν, φορούσες καλτσοδέτες.
Μέχρι την άνοιξη του 1942, δεν είχαμε μόνο τάγματα εργασίας –εγώ ήμουν στην εξωτερική συντήρηση, που ήταν πολύ καλύτερα από το τάγμα του κάρβουνου- αλλά ήμασταν επίσης σε πίνακες αναμονής για σίτηση και ατμό. Το αέριο, η ζάχαρη, το κρέας και πολλά άλλα πράγματα είχαν μειωθεί. Το να πηγαίνω από το σπίτι στη Φιλαδέλφια στο σχολείο έξω από την Βοστώνη και πίσω στο σπίτι, ήταν δυο φορές πιο δύσκολο εξαιτίας όλων αυτών των στρατιωτών και ναυτών , που ταξίδευαν στα τραίνα.
Ο επόμενος χρόνος ήταν ακόμη πιο δύσκολος. Υπήρχαν παρωδίες αεροπορικών επιδρομών, αρκετά ρεαλιστικές για να ληφθούν σοβαρά, επειδή υπήρχε κοντά μια μεγάλη στρατιωτική βάση. Εντοπίζαμε αεροπλάνα πό τη στέγη του σχολείου (ήταν πάντα συναρπαστικό να είσαι επάνω στη στέγη) και τηλεφωνούσαμε για την προέλευση τους και την κατά προσέγγιση θέση τους. Με υποβρύχια να έχουν θεαθεί από την Ανατολική Ακτή, η ιδέα των γερμανικών αεροπλάνων να βομβαρδίζουν το σχολείο έμοιαζε πολύ λίγο παράλογη.
Και ήταν και όλοι οι βαθμοφόροι, οι καπετάνιοι και οι ανώτεροι, που επέστρεφαν από το μέτωπο με άδεια, ηρωικοί με τις στολές τους. Ο πόλεμος σήμαινε να οδηγείς το αυτοκίνητο γρήγορα διασχίζοντας το γήπεδο, ή να ξυπνάς στη μέση της νύχτας και να κατεβαίνεςι κάτω στο υπόγειο με τις πυτζάμες σου, την ρόμπα και τις παντόφλες, κρατώντας την αναπνοή σου στο σκοτάδι και ακούγοντας τον δυσοίωνο ήχο των αεροπλάνων.
«Το πλέξιμο για τη Βρεττανία» έγινε αρκετά ανταγωνιστικό. Ποιός μπορούσε να πλέξει πιο γρήγορα, ή να κάνει το μακρύτερο κασκώλ, ή να κάνει τον περισσότερο θόρυβο με τις βελόνες του; Αρκετοί από μας πήραν το πλέξιμο στα σοβαρά και εφτιαχναν κάλτσες, πουλόβερ και καπέλα. Πλέκαμε στο κρεββάτι αφού σβήναν τα φώτα, και μερικοί από μας ακόμη πιο κρυφά στο παρεκκλήσι. Τελικά ο δάσκαλος αναγκάστηκε να λάβει μέτρα για να περιορίσει τη δραστηριότητα.
«Το πλέξιμο για τη Βρεττανία» ήταν μια διαφυγή από τις πιο σοβαρές δουλειές. Υποψιάζομαι, ίσως θεραπευτικό, μια εποχή που η ζωή είχε γίνει τόσο μπερδεμένη. Αλλά κανένας ποτέ δεν θεώρησε περίεργο ότι ένα σχολείο με 200 παιδιά θα έπρεπε να είναι απασχολημένο ξοδεύοντας τις ώρες με τέτοια δραστηριότητα.
Και βεβαίως κανένας ποτέ δεν δήλωσε ότι ήταν ανάρμοστο για μας να κάνουμε «γυναικεία» δουλειά. Αυτο το ζήτημα, σε εκείνη την εποχή υποτιθέμενης κατοχής, ποτέ δεν προέκυψε.

άρθρο της "the christian science monitor" στην έκδοση της 05/12/ 1997 από τον Clinton W. Τrowbridge